Karjalan kieli 1930-luvul (pdf-tekstat)
Ottavuin "projektah", kudamas opin sellittiä, mittustu yhtehisty da
yhtenästy karjalan kieldy Nevvostoliitos kehitettih 1930-luvul.
Tämä ruado on Ven'an karjalazil ruvennuh unohtumah. Suomen
karjalazil se on jiännyh lähes tundemattomakse sentäh, ku
oigiehkirjutus oli erilaine, kirjaimikko vaihtui kirillizekse
da projektan keskicökeh, Dmitrii Bubrihan karjalan kielioppi
oli ven'ankieline.
Keriän täh tukun kirjutuksii, kuduat ezitelläh, kui 1930-luvul opittih
luadie karjalazile yhtehine, yhtenäine kirjukieli. Ruado algavui
Tveris luadimal kirjukieli, kudai mustoitti Tolmačus paistuu
karjalan murrehtu. Sidä kirjutettih latinalazel kirjaimikol,
kudai vähäzen eroi nygözes oigiekirjutukses. Otan täh Erden
propagandukirjan, kudai ozuttau sen aigazen politiikan,
kielipolitiikangi idejolougizen perustan, kirjat suarnois
da kerdomuksis, da kaksi karjalan kielen "učebnikkua". Toizes
učebnikas toizennu kirjuttajannu oli Dmitrii Bubrih, kudai jatkoi
kirjukieliruaduo Petroskois kirjuttamal ven'akse lyhykkäzen
karjalan kielen kieliopin da panemal alguh suuren kielimaterjualan
keriändän. Liitän täh hänen kieliopin kiännöksen karjalakse,
kudai mustoittas kieliopis kuvattuu karjalan kieldy. Kiännös on
vie ruavonalaine, hairavoloinke.
Huom! Kaikis tekstois on kohendettavua. Net ollah
pdf-formuatas, muga kui kirjakse luajitut.
-
Karjalan kieli 1930-luvul: mintäh da midä täs on?
7 s. (pdf 202 KB)
-
D. Erde: Pistyh noužendah. 1932, 45 s.
(pdf 324 KB)
-
A. Miloradova, P. Smirnov:
Karielan kielen učebnikka I, 1933, 46 s. (pdf 1.26 MB)
-
A. Beljakov, D. Bubrih: Karielan kielen
učebnikka II, 1936, 76 s. (pdf 1.26 MB)
-
A. Neverov: Pikkarazet raskuazat,
1936, 21 s (pdf 1.95 MB).
-
Ch.Perrault: Šuarnat, 1937, 7 s. (45 KB)
-
D. Bubrih: Karjalan kielen kielioppi, 1937, 55 s.
(pdf 241 KB)
-
G. Gurjev: Karel'skoin kielen pravopisanijan upražnenijoin
sbornikka, I čuasti, 1939, 50 s. (pdf 1.46 MB)
-
V. Fokin, A. Baranceva, F. Judina, V. Nikitin, N. D'omina, T.
Voznesenskaja: Karielan kielen učebnikka, II čuasti, 1938,
119s. (pdf 3.90 MB)
-
Je. Fortunatova: Luvenda kniiga, I čuasti.
1937, 65 s. (pdf 6.1 MB)
-
W. Disney: Kolme počist'a. 1938, 19 s,
(pdf 2.83 MB)
-
V. Molotov: Sovetskoin Sojuzan vnešn'oih politikkah näh.
31.10.1939, 20 s. (pdf 170 KB)
17.3.2022
mp