Liitän täh lyhyön projektan ezittelyn - enämbi tekstua kartoinke on projektan kodisivuloil:
ELDIA
Europan kielelline monimuodozus kaikile
Monitiijolline tutkimusprojektu, objektannu vähembistökielet, välittäikielet da kielien säilymine Europpalaine projekti, kaheksa tutkimuslaitostu kuvves muas
Uvvenlaine monikielizyön tutkimusprojektu
Europan kielimaizemu muuttuu. Europan mualoin eläjät ainos vai puaksumbah vastavutah uuzien kielien ker: kielii opastutah, rahvas matkustetah da muutetah. Endisty puaksumbah jeuroppalaine tarviččou argielokses monii kielii - opastundas, ruadoelokses, perehen libo ystävien ker toinah käytetäh muudu ku omua muamankieldy, da monele jo on vaigei sanuo, mi heijän kielis on enzimäzel sijal libo muamankieli. Nygözes Europas vähembistökielien pagizijat enimyölleh ei eletä "puhtahas" yksikielizes ymbäristös, kus paistah vaiku heijän perindehellisty kieldy. Heijän elaijas ollah sen valdivon libo alovehen valdukielet, puaksuh sežo "suuret", "kanzoinvälizet" kielet. Sendäh nygözet jeuroppalazet kielivähembistöt ollah tavallizesti kaksi- libo monikielizii da jovvutah argielokses kaiken aigua valliččemah kieldy da vastavumah kielikontaktiloin vaikutuksienke.
Kielimaizeman muutokset da nämien muutoksien tutkimus avatah uuzii nägökulmii kielen elaigah. Nouzou ezih uuzii mahtoloi, ongelmii da sellityksii da meijän kuva monikielizyös muuttuu. Sentäh on tärgei tutkie niilöi kielii da monikielizystilandehii, kudamii ei ole aijembi tutkittu muga sumbah, libo kudamii ei ole tutkittu muga levies kontekstas, verraten toizih samantabazih tilandehih. On tärgei tiediä, kui kielien käyttäjät iče tundietah oman suhtehen eri kielih,mittuzii tundoloi heil on monikielizyös da kielenvalličendois. Nenga keräydyi tiedo ei ole hyövylline vaiku ičele kielenkäyttäjäle - se tugou sežo heijän järjestölöi da laitoksii (ezimerkikse školii, yhtistyksii da seuroi, kul'tuuru- da tutkimuslaitoksii) da avvuttau nägemäh omat kielenvalličendat da oman monikielizyön ozannu leviembiä kogonazuttu. Tämän tiijon vuoh poliittizet piättäjätgi voijah parembi ellendiä monikielizytty da kielenkäytön oigevuksii. Lizäkse nämä tutkimustulokset hyövytetäh kogo muailman tutkijoi da avvutetah heidy suamah luotettaveman da monipuolizeman kuvan eläväs monikielizyös.
Kv(N) = kveeni (kainunkieli) Norveegies
NS(N) = pohjassaame Norveegies
Me(S) = meänkieli Ruočis
Ka(F/R) = karjal Suomes/Ven'al
Es(F) = viro Suomes
SF(S) = ruočinsuomi
Ve(R) = vepsä Ven'al
Se(E/R) = seto Viros/Ven'al
Vő(E) = vőro Viros
Es(G) = viro Germuanies
Hu(A/S) = ungari Austries/Sloveenies
Monikielizyön muuttujan nävön tutkimizekse kuvven Europan muan kaheksan yliopiston tutkijat - kielitiijon, oigevustiijon, sotsiolougien da statistiekan azientundijat - ollah yhtehizel väil perustettu ELDIA-nimizen (European Language Diversity for All - Europan kielelline monimuodozus kaikile) da suadu sille rahoitus Europan komissien 7. ramkuohjelmas.
ELDIA keriäy tieduo nellästostu kielikollektiivas. Nämä pagiziijoukot eletäh Europan mualois, erilazis yhteiskunnallizis, talovvellizis da poliittizis ololois, da paistah erilazii kielii, kudamien tilandeh voi olla ylen erilaine: ezimerkikse erähil nämis kielis on pitkät kirjallizet perindehet da luja stuatussu ezimerkikse opastussiestiemas, toizet ollah kirjakielinny ylen nuoret i vaste vai lujenemas. Kerätyt tiijot analiziiruijah yhtenäzen tutkimusramkan vuoh. Projektan lopullizennu tavoittehennu on luvva Europan kielien elosvoimazusbarometru (EuLaViBar - European Language Vitality Barometer). EuLaViBar miäriäy kielellisty monimuodozuttu, avvuttau tugemah kielien rinnakkaieländiä da argieloksen monikielizytty. Kielelline monimuodozus da elävy monikielizys ollah tärgei vuitti Europan kul'tuuruperindyö.
http://www.eldia-project.org
Nu,enembi taki minuu livvikökse tšakatah,yksikai olen sidä roduu,što olgah hos Keigurin Tyrä -kieli,guvai sidä kirjutetah da ellendetäh Suomen,Ven'an ,Tverin i m.i. karjalazet.A vie se pidäy tunnistua ei vaiku Suomes,migu EU:s!