Kirjoi kielenelvytykses

karjalankielizii kniigoi, lehtii, cdromoi, ...

Valvoi: verkomuagari

BUTTON_POST_REPLY
Käyttäjän avatar
mp
Viestit: 2108
Liittyi: 05 08 2008, 19:45

Kirjoi kielenelvytykses

Viesti Kirjuttai mp »

Minul on lugiettavannu kolme sangiedu kirjua kielenelvytykses:
Joshua Fishman: Reversing Language Shift. Multilingual Matters, 1991, 1997, 431 p.
Leanne Hinton, Ken Hale (eds): The Green Book of Language Revitalization in Practice. Brill 2012 (Academic Press 2001), 450 p.
Lenore Grenoble, Lindsay Whaley: Saving Languages - an introduction to language revitalization. Cambridge University Press 2007, 231 s.
Kui nägyy, kirjat ollah anglienkielizet, ga ylen hyövyllizet kaikile, ket ollah huolestunnuot vähembistökielien ozas. Enämbi täs teemas rubien
kirjuttamah Karjalan kielen koin kodisivul https://www.karjalankielenkodi.net/uudizet/index.html da toinah Omas Muasgi erähien nedälilöin
peräs.

Yougi
Viestit: 35
Liittyi: 30 01 2019, 09:38

Re: Kirjoi kielenelvytykses

Viesti Kirjuttai Yougi »

Kaikki nečet kirjat on verkos. Fišmanal on, yhteltiel, on äijy toizie kirjoi kielen näh.
Mutta kirjoil eule piäreseptua - kuspäi ottua jengua kielen elvyttämizekse... 8-(((((


Yougi
Viestit: 35
Liittyi: 30 01 2019, 09:38

Re: Kirjoi kielenelvytykses

Viesti Kirjuttai Yougi »

Joshua Fishman: Reversing Language Shift. Multilingual Matters, 1991, 1997, 431 p.
Fišman, gu kymmene vuottu on mennyh, kirjutti toizen kirjan, "Voigo piästä uhanalaizet kielet?" (Can Threatened
Languages Be Saved? Multilingual Matters, 2001 ).
Optimizmu, kačo, on vähäizel kučištunuh...

Käyttäjän avatar
mp
Viestit: 2108
Liittyi: 05 08 2008, 19:45

Re: Kirjoi kielenelvytykses

Viesti Kirjuttai mp »

Passibo linkilöis! Ičei luvin Grenoblen kirjan internetas, ga yhtelläh tilaingi painetun kirjan. Mugai luvin Hintonan johtandon enzimäi verkos.
Minun mieles nämä kolme kirjua ollah kielenelvytyksen biblielöi nämi perustehil.
- Fishman on doroganavuaju. Hänen tiedopohju on psiholougii da häi sellittäy motivatsiidieloloi. Vikse häi otti käyttöh terminän "idejolougine selgendämine" - pidäy tiijustua tiijustamattomah syyt kuduat estetäh elvytysruado. Mintäh rahvas ei nouze puolistamah da elvyttämäh omua kieldy, hos "kaikin" sidä kannatetah, mindäh se on toizien dielo?
- Hintonan da Halen kirjas on hyvä johtandolugu. Häi hyvin sellittäy kyzymyksen, mintäh nähtä vaivua, eigo olis parembi andua kuolijan kielen kuolta? Häi sanou kolme syydy. 1) Kielentutkijat tarvitah tutkimusmaterjualua kieliteorien kehittämizeh. 2) Kieli kandau kul'tuurua. Kieli kandau pitkyaigastu tieduo pagizijan eloiymbäristös, kudai menetetäh kielenvaihtos. 3) Kieli on ristikanzanoigevus. Ei ole oigein vägizin pakoittua rahvastu kielenvaihtoh.
- Iče pien parahannu Grenoblen da Whaleyn kirjua. Se sellittäy monipuolizesti, pozitiivizien da negatiivizien ezimerkilöinke, elvytysruaduo, kudai joga kerral on erilaine.
Enimät kirjois eziteltylöis kielis ollah äijiä pienembii migu karjalan kieli da erähien elvytys on hyvin lähtenyh. Ga on äijän karjalan kieldy suurembii kielii, kuduat ollah "vällän pakundan" tilas. Karjalan kielen kohtal moni dielo on hyvin kirjois eziteltylöih kielih verraten, a karjalazet olemmo välinpidämättömät omah kieleh nähte, elvytys on toizien dielo. Valdivo ei pakoita karjalazii omua kieldy elvyttämäh.

Yougi
Viestit: 35
Liittyi: 30 01 2019, 09:38

Re: Kirjoi kielenelvytykses

Viesti Kirjuttai Yougi »

Nygöi kielien elvytändy rubie modnoikse teemakse. Učonoit kirjutetah dissertatsiloi, aktivistat paistetah kielikurssit
Youtubes ga kanduharhavahin sanakirjat rožakniigas, činovniekat dokladuičetah omal progressiivin ruavon näh, eläigy
bul´buttau, haippua taivahan sah...
Monet täs joukospäi kirjutetah opastandukirjat, mis annetah nevvoja ga reseptuja kuibo parembi panna kul´tuurua
pimiel kurjahkoil aborigenoloil - jogainen tiedää, što hyöl on opastetun abumattomuuden sindromu ga ei hyö maltetah
luadia iče nimidä hyviä. Midä taritah nengoit valgiet vaažnoit? Noidan reseptu on ylen prostoi - lapsil - mul´tfil´mat
ga komiksat, akoil - serialat ga Marta-klubat, mužikoil - sijallinen piivasortu ga pitkät paginat "kanzallizes"
piivabaaras. Shema podkupaiččou omal prostahuksel ga lubau ruttoh erinomaizet rezul´tatat. Jogaizel nengomas kirjas
on välttymättäh midätahto suksess stori - kielen N pagizijamiäry on kazvannuh kymmenes vuvves viidekse protsentakse!
Kaikki taputetah käzii ga sluavie nevvonandajan ( kirjan luadijan ).
Mutta ongo se totta?
Gu temma suurennusst´oklu ga kaččoa tärkembi, dielo ei näytäkseh nengo prostoidu. Friizit, baskat, katalanat, whelššiläizet.
Ken vie? Saamelaizet Suomes? Frantsuzat Quebekas? Jakutat ga tuvalaizet Venäjäs? Ei ole pitky listu uspešnoloi heimoloi...
Nygöi kirjutamme detalizembi
Friizit - "kurikkapäivä" v 1957, uliččubespor´adkat, torat politsien kel, kiännetyt maššinat ga murennetut vitrinat
Priččin - rahvas tahtou oma kieli valdivonkielekse.
Baskit - Euskadi Ta Askatasuna, bombat, ammundu, terroristu-iškut - nel´läkymmendä vuottu peräkkäi.
Katalana - jogaine, ken kaččou televiizoru, tiedä, mibo siel nygöi on.
Jakutat - "Kanzoittele vai jakutoloi kel", "pagize vai jakutoloi kel" - dielonpidäine trendi kandurahvahan keskes kylmäs
respublikas.
Tuva - bespor´adkat v. 1990, 75% venäläizie ajettu iäre alovehespäi.
Whales - jengat. Seiččemenkymmendyvuvvel ekonomikan kazvandu rodivui jenganvirran sijallizil kunnil. Vuiti niispäi meni školis. Kel´tat - britit iguine riidy pelaa oman roolin.
Saamelaizet - Norjan neftijengat, susiedat sotsialidemokraatizet Ruočči ga Suomi ei tahtotah olla sivul. Venäjäsgi
samat saamelaizet eletäh kurjas olosuhdes.

Mibo kaikis ylähmainičuspäi lähte?

Uspešnolois strategijois pohjas on viha (vastahpandu "myö ga hyö"), vägivaldu ga jengat.

Nu, mibo lähte nengozil rahvahil, mittuizet pol´zuičetah nevvot kirjoispäi? Pohože, ei enämbi, kui nengo kučuttu "Aeroportukul´turu". Ristikanzat voih pajata kanzanpajot, luadia suveniirat, ommella kanzansobat... Kaikki turistujen iloksi, sen vai.

Molembat net tiet karjalaizil vedetäh nikunneh. On sidä mondu priččinoidu miksi, en tahto nygöi čotaija läbi niidy kaikki.

Pidäy keksie midätähto toizie. Muttä midä?

bespor´adkat = levottomuukset
uspešnoi = menestyksellinen

Yougi
Viestit: 35
Liittyi: 30 01 2019, 09:38

Re: Kirjoi kielenelvytykses

Viesti Kirjuttai Yougi »

Uuzi kirjaine
https://www.cambridge.org/core/services ... -type=FTLA
Kembridžis paistetah kirjat kielen elpymizen näh buite kui palavat kyrzyt...

BUTTON_POST_REPLY