Karjalan kieleh opastumine internetas

[Olói]

Internetas puaksuh voibi lugie, što kieleh voi opastua internetan kauti Skype-ohjelman avul. Olizigo hyvä ideju, gu, ezimerkikse, KKS da Nuori Karjala Petroskois (libo karjalan rahvahan liitto) yhtes ruvettas uvven Internetas opastundu-projektan. Nygöi karjalazis hierulois on hyvät internet-yhtevykset da sie eletäh karjalan kieldy korgies školas opastunnuot opastajatgi. Da karjalan kielen opastajil on vähä urokkoi školis da palkku on pieni. Projektas voizi ostua tiedokonehet, opastua opastajii käyttämäh skype-ohjelmua da kehittiä opastunduohjelmu.
Sit opastajil olizi enämbi tahtuo kehittiä omua karjalan kieldy. Nengomas opastajas tulizi aktiivizembi karjalan kielen kehittäi omas hierus.
Kuibo duumaičetto, löydyygo opastujii opastettavakse? Nygöi on Piiteris da Moskovasgi karjalazii, kuduat tahtotah opastuo karjalan kieleh. Suomes on jo karjalan kielen kursoi, da ei ole vie joga linnas. Oloi

[mp]

Smietin vähäzen opastandan da opastundan vaihtoehtoloi sen verdu ku maltan.

• opastajat.net:as olles ezmäi mainičen, midä iče opin hil'l'akkazeh kehittiä opastajat.net:n opastussivuloile. Ezimerkikse: Sovimmo "Algukursan" luadijan Nataljanke, ku häi lugou karjalan iändehet da ezimerkisanat kursan sivuloile riputettavikse. Ylen äijän iändy ei voi tallendua sendäh, ku yksi sekundu audio-cd luadustu iändy ottau saman sijan ku kogo kursan tekstu, libo kudakui-luaduine fotokuva kirjan sivul.
• Midä hyödyy Skypes vois olla? Sen vuoh vois kerätä audiokonferensien ezimerkikse nenga, ku opastujat ollah yhtes kluasas da opastai loitton. Täh täydyy nevvottelutelefon opastujien zualas da leveijuamu internettu. (1 Mb/s libo parembi. Ičel on max. 512 Kb/s 3G telefonas, se ei päi.) En tiijä voibigo nevvottelupalvelun kuitahto suaha maksuttah. Opastai tiettäväine pidäs löydiä da toinah vähä maksuagi. Opastai audio- libo videokonferensien tagan ei vastua paikalolijua, a se jo on hyvä, ku opastundu on siännöllisty da kodiruavot pidäy luadie urokkoloin välis. Joukon mugan pidäs pyzyö da opastundu menöy edehpäi. (Iče parahite pien yliopistokursii videokonferensien vuoh, toine puoli opastujis on toizes linnas. Yliopiston vehkehet maksetah kymmenii tuhanzii euroloi.)
• Verko-opastus opastuksenhaldivoičendusistiemas (Learning Management System, LMS). Nygöi yričyksis, yliopistolois da školis opastusmaterjualoi on luajittu moizih sistiemoih. LMS:s ičes ei ole nimidä opastusmaterjualua, a se tariččou vehkehii, kudamil voi/pidäy luadie kursumaterjualua. LMS pidäy kirjua opastujan ruavon eistymizes. Se tariččou sähköpoštan, kudaman kauti kyzyö abuu opastajal, toinah vie (kirjutetun) toziaigazen paginan da paginforuman. Ku opastusmaterjualas ei olle iändy libo videuo (a kuibo voi iänettäh paista?) internettu voi olla huonombigi migu Skypen vuadimus. LMS puaksuh on samanlaizel LAMP (Linux, Apache, MySQL, PHP) palvelimel kui paginforumat, ezim. opastajat.net on, da tarviččou ei vähembi migu 100 MB tilua. Pättäviä LMS ohjelmua sua ilmaigi (ezim. Moodle, eFRONT, ...) a kenentahto pidäy sidä ylläpidiä. Kel ollou huavolline dengua, moizii palveluloi voi ostuagi. Opastajan, kudai luadiu kursumaterjualan, pidäs paiči maltua opastettavu azii, vähäzen tuttavuo LMS sistiemah.

Moizii loittonopastundukursiloi toinah vois tävvendiä kezäkursiloil, kunne opastujat tullah tävvendämäh tiedoloi. Kursan lopukse pidäs voija ozuttua oma malto. Pidäs olla virralline egzuamen da suaha tovestus. Ku se olis yliopiston libo avvoimen yliopiston ker sovittu, kursin vois lugie ozakse yliopiston opindoloi.

A kenbo rubieu vedämäh? Kus ollah dengat da opastajat?

[Olói]

Terveh,
en ole hyvä nämmis tiedokonehdielolois, mi nägyygi. Kuibo sit internetas rahvas opastutah kaikkih kielih gu opastajal da opastujal on vaiku omat tiedokonehet kois da skype-yhteys (kuva nägöy pahoi da iäni kuulou)?
Vieljärvel, ezimerkikse, skype ruadau. Tarkoitin nengostu opastamistu, kuduas ollah vaiku opastai da opastui, da opastui maksau opastajale urokois. Nygöi voi maksua läs kaikkih mualoih, Venálgi Suomespäi.
Opastui da opastai keskenäh sovitah urokoin aijois. Nenga karjalazet , kuduat eletäh nengomis kohtis, kudamis ei ole karjalazii eiga karjalan kielen kursii voi opastua kieleh. Hierus eläi opastai suau den´goi da tundon, što karjalan kieleh tahtotah opastua. Nygöi on karjalazii, kuduat tahtotah opastuo karjalan kieleh (Venál da Suomes, Ruočisgi) da voijah maksuagi.
Projektu tarvitah opastamismaterjualan luadimizeh, opastajien tiedokoneh-kursah da levieh rekluamukampuanieh.
Olói

[mp]

Vaihtoehtos 2 on äijy variantua. Ezimerkikse vois kirjuttua nenga:
- mitah yhtistys, olgah KKS libo Nuori Karjala on puaroittajan roulis, yhtistäy opastujan da opastajan
- kumbazelgi on telefon, olgah langutelefon, mobilniekku libo skype
- kursumaterjualakse pädöy ezimerkikse "Algukursu". Opastui ruadau kodiruavot, telefonaijan siästämizekse työndäy net sähköpoštas libo kirjazes opastajale, kudai net tarkastau da telefonas sit paistah vaigevuksis

[Olói]

Karjalan puolel voi kyzyö ken tahto tulla partnerikse, da Suomes KKS on ainavo organizatsii. Voibi pakita projektuden´goi Suomen kultuurufondas. Täs ei pie olla suurii den´goi. Yksi kordinuator Karjalas, kudai löydäy tahtojii da organizuiccou kursii, da yksi Suomes, kudai pidäy rekluamukampuanien.
Minä kyzyn Karjalas. Da minun mieles täs projektas piämiäränny on ozuttua karjalazil, sto karjalan kieldy voi käyttiä eri tabah. Nengomat opastajat sit kehitetäh omua kieldy da mieldy

[mp]

Tarkendan vie tämän vaihtoehton:
1.5 Yksityine loittonopastus

1. Mitahto agentu (KKS, NK, ...) avvuttau opastujua löydämäh opastajan. Opastujal pidäy olla himo opastuo da aigua opastundah. Opastajan pidäy maltua karjalan kieldy da maltua viijä opastujua edehpäi.
2. Opastui da opastai keskenäh sovitah urokoin aijois da palkas, olgah rubl'ua, euruo libo šipainiekkua.
3. Opastusmaterjualannu voi käyttiä opastajat.net:as löydyjii "Algukursua", "Kielioppii", harjoituksii da tekstoi.
4. Urokat pietäh joga nedälii siännöllizel aijal. Urokal kačotah kodiruavot, tämän nedälin uvvet aziet da opastai andau uvvet kodiruavot. Kommunikatsiivehkehenny voi käyttiä Skype- libo muudu telefonua, sähköpoštua libo kyyhköidy

[Olói]

Ainos suan nagrua nengomii vesselii kirjutuksii lugies , kyyhköit ollahgi toici paras keino (Kinnermäl ei olluh sähkyö jo kolme päiviä)
Nygöi minägi ellendin tekstan:)
Da vie voidas opastua opastajii käyttämäh skypea.
Tädä verkostuo voizi käyttiä opastajien ammattitaidoloin parandamizehgi.

[Maria]

Se ollus ylen hyvä ku ollus enämbi luvettuu tekstua internetas (juuri nämmii harjoituksii i m.i, ei vaiku pitkiä tekstua luvettunnu), hos tiettäväine äijiä enämbi tilua pidäy migu tekstale. A enämbi hyödyy algajale opastujale on, ku iändygi on!

Skypes on moine hyvä, ku yhtelaigua voi mondu ristikanzua yhtes paista, ei pie ni opastujien samas kohtas istuo, voijah olla jogahine omas kois da opastai omas kois, da yhtelläh paista toine toizele.

Toinah ollus hyvä, ku kudakonzu tuliel aijal suanus luajittuu moizet pohjat karjalan opastundah, mit oldas kudakui yhtenjyttyzet nygözien školakursoinke, ezimerkikse kui ollah nämmä loittonopastuksen kielisivut: Ven'an, Anglien, Fransien, Ruoččin, Germuaniin, Ispaniin kieleh, kudamat kai mennäh yhtenjyttyöh. Toinah ollus kudakonzu kebjiembi oppie suaha karjalua školaopastukseh Suomehgi, ku ollus valmihinnu yhtenjyttyöt pohjat toizien kielienke. Tiettäväine nämmä ollah vaiku Suomen školien kursupohjat, Ven'al onnuako on ylen toizenjyttyöt. Tiettäväine ei ole hyvä samua ruaduo mondu kerdua ruadua.

[mp]

Uskon, midätahto voimmo luadie, tässah paistulgi dielo on jo eistynyh. Enne tarkembua suunnitteluu en tirpa olla kirjuttamattah tädä "Kindahan" suarnua:

Oli mužikku kezäl mečäs luadinuh suuret pinot halguo talvel poltettavakse. Nygöi häi lähti hebozenke niidy kodih ottamah. Häi jo tävven kuorman lad'd'ai, a rubei duumaiččemah, otan vie yhten hallon. Ku tämän vedänet, vejäthäi hos otan vie yhten hallon. Muga häi lad'd'ai regeh ylen suuren kuorman da rubei kodih lähtemäh. A hebo kulu kuormua ei voinnuh ni lekahuttua. Rubei mužikku kuormua puolendamah. Otti kuormas hallon. Ku et kogo kuormua vedänyh, ethäi ni tädä vejä. Otti toizen hallon, eihäi vedämine yhtes hallos ripu. I muga ielleh. Ajoi mužikku tyhjän rienke kodih.

[Olói]

Toiči voi nengagi kävvä. Minä kirjutan omii idejoi gu tahton kuulla käyttäjien mielii dieloh näh. Ainos gu rodieu pagin rahvahan kesken sit ideju muuttuu, toiči kuolougi. Da luovuus on sidägi, gu syndyy äijy idejua da vai muudamas rodieu tolkkuu. En malta olla kirjuttamattahgi