Hil'l'u, hil'l'azeh ja hil'l'akkazin
Työnnetty: 02 04 2017, 23:28
Mitä eroa kieliopillisesti: hil'l'u, hil'l'azeh ja hil'l'akkazin?
karjalan kieli – opastajan, opastujan da pagizijan forumu
https://opastajat.net/forum/
Onnuako mollembat. Eri čuppulois paistah eri luaduh da luajitah sanua omah tabah, da juondehet tiettäväine annetah sanoile omii vivahtuksii. Ezimerkikse, Pohjas-Karjalas minun tiedämäl ei sanota *hil’l’akkaisin, vaigu sanotah hil’l’akkaiseh, ga livvinkarjalas käytetäh rinnakkai mollembii muodoloi. Nämmis sanoishäi deminutiivine yhtysjuondeh kkA+ine on yksisama, vaigu adverbijuondeh on eri, sendäh merkičys vikse on sama. Onnuako kkA+ine ei jo ole produktiivine, a on säilynyh erähis muodolois. Gu ei mislienne roinne ylen suurdu, voijah sanuo, gu se ei ole suurikkaine, nu tädä sanua ainos kuulen moizes kieldäjäs yhtevykses. Tahtotanneh aksentiiruija kenengi nuoruttu, sanotah gu on nuorikkaine. Vie sit on nengostu deminutiivistu substantiivua kui lapsukkaine, neičykkäine merkičyksis ’pieni (armas) lapsi’, ’pieni (armas) tyttö’.
Prosti, en ellendä kyzymysty. Tarkoitatgo, gu pädöygo suomie maltajan intujicii karjalan vivahtuksien ellendämizeh, vai tarkoitat ongo nämmis karjalan hil’l’u-perehen adverbilöis eriluadustu vivahtuseruo, kui kirjusuomesgi? Tarkoitannet enzimästy, ga on kui mp kirjutti; sugukieline korvu voibi vediä viäräh, sikse gu kielet jo hätken kehityttih erižeh. Tarkoitannet jälgimästy, ga eroloi eri variantoin välil onnuako on da yksi sana parem pädöy yhteh kohtah, toine – toizeh, ga keneltahto kieldy parem maltajal pidäs ihan tarkah sellittiä eruo. Kui mp kirjutti, sanoil hil’l’akkazeh, hil’l’akkazin on sežo ihan oma funkcii vastavujes. Sil vältämättäh on pitkät perindehet, sendäh gu tverinkarjalazetgi ihan muga sanotah, hos hyö lähtiettihgi Luadogan rannoilpäi jo 1600-luvul.
Oi, mittuman hyvän kniigazen valličit A mibo Toven pruazniekkuvuozi on olluh jälles Muumitatan da meren ilmahpiästendiä libo sen aigua?
Tädä lugijoile Windowsan käyttäjile rekomenduičen SFS 5966 -standartua. Toine mahto on käyttiä Pohjas-Saami-azetteluu.