Opastunduforuman puolel olen prähkänyh videoformuatoin valličendan vaigevuttu. Siirrän tehnillizen prähkändän täh toizeh foruman, anna pagin syväindölöis jatkukkah sie.
Vaigevus ei ole yksin tehnilline. Monel firmal on luzikku sit suupas. Opin jäzendiä kyzymyksen da sit analiziiruija, mi olis järgeviä. Pidäy piättiä 1) kui jagua videoloi, 2) mittuzes formuatas jagua videoloi, 3) mittuzel koudiekal kučistua videuo da audiuo, da 4) mittuzel livaimel libo muul ohjelmal kaččuo videoloi eri operuattorusistiemois.
1) Tiedo videon olemasolendas tavallizesti suahah verkoči, miltahto verkosivul. Tässah ei ole olluh standartua tabua kui se ilmoittua da suaha. Voi olla, ku livain tunnustau tiijoston nimes sen tiipan da maltau sen videon ozuttua ičekseh libo pluginan (abuozan) vuoh. Libo voi käskie kopiruiččemah ičele da kaččomah muul ohjelmal. Ga erähičči videon tariččii tahtos ku sidä vaiku kačottas, ei kopiruittas. On menemäs uvvistus, kudai rubieu helpottamah videoloin juandua: HTML5. Verkosivukieleh on tulluh uuzi tägi videoloih niškoi. Se on muoduo
<video width="640" height="360" controls="controls">
<source src="yhtalot.mp4" type="video/mp4"/>
<source src="yhtalot.ogv" type="video/ogg"/>
Livain ei malta ozuttua, kopiruiče
http://opastajat.net/opastus/videot/yhtalot.ogv
da kačo videosoittimel
</video>
Se ozuttau videon verkosivul 640x360 -kogozes ikkunas. Videuo voi tarita mones formuatas, ku kai livaimet ellendettäs. A ku livain nimidä niilöis ei ellendäne, sit se kuhkuttau jälgimäzen rivin mugah kopiruiččemah tiijoston da kaččomah muite. Livaimet vähä vähäl kehitytäh ozuttamah html5-muodozii verkosivuloi.
2) Videoformuattu tarkoittau "kanvertua" (container), kudamah video da audio on kiäritty. Moizii formuattoi ollah ezim. flv, mp4, ogv da Matroska, kudai parembi tundietah nimel webm. Nämis flv on Adoben oma, mp4 liittyy mpeg koudekkoih, kudamis erähät ollah patentiiruitut da tarvitah lisensan da toinah rojaltimaksuloigi, ogv on avvoi, maksutoi. Webm tarviččou Googlen lisensan, ga se on ilmaine. Yhten libo kahten videon riputtamizen däh buite niken ei tule lisensua libo maksuloi kyzymäh, a ku puoli mieruo rubie sinun sivuloil käymäh sit formuatan omistaigi toinah oppiu sinus jengua nyhtie. Aijembi ogv oli ainavonnu html5:n formuatannu, a sit Nokia da Apple ruvettih vastustamah sidä. Heijän argumentu buite oli moine: Hos ogv ongi ilmaine, kentahto voi ruveta kyzymäh oigevuttu ogv:n menetelmih. (Firmat ved' tahtottas jagua rojaltat.) Nygöi html5:n spesifikatsii ei luvettele formuattoi, a kolme formuattua, kudamii livaimet parahite maltetah ozuttua ollah mp4, ogv da webm. Flv, kudamua nygöi äijän käytetäh flv-pluginan ker, rubieu häviemäh html5:n käytön kazvajes. Ogv, kudamua nygöi enimän käytetäh html5:n ker, rubieu vähenemäh sendäh gu firmat sidä ei kannateta da sen videokoudekku on huonombi migu webm:n da mp4:n videokoudekat. Webm rubie lizenemäh, ku se on ilmaine, sil on hyvä koudekku da Google sidä kannattau. Mp4 säilyy, ku sil on hyvät koudekat, da onhäi mp3 audioformuattugi popularnoi.
3) Koudekat ollah kova luu kanvertan sydämes. Iänellizes videos on kanualat videole da audiole da net kumbazetgi tarvitah koudekan. Flv:s videokoudekannu on H.263:n versii Sorenson Spark, H.264 libo VP6; iänikoudekannu on AAC libo MP3. MP4 kanvertas video koudekannu on DIVX, H.264 libo muu mpeg koudekku, audiokoudekannu AAC libo MP3. Ogg ogv:n videokoudekku on Theora da audiokoudekku Vorbis - nämii Firefox ellendäy. WebM:n videokoudekku on VP8, audiokoudekku Vorbis. VP8 on VP6:n (da VP7:n) iellehkehitetty versii. VP8 buite on H.264:n verdaine koudekku da ilmaine, Googlen kannatettu. Se on sežo Skypen koudekku.
4) Livaimien uvvet versiet ainos parembi ruvetah kannattamah html5:tty, a pahakse mielekse formuatois net vejetäh eri suundih. En ole niidy proubuinnuh, a livaimet nenga kannatetah formuattoi:
IE9: mp4
Firefox: ogv, webm
Chrome: mp4, ogv, webm
Apple Safari: mp4
Opera: ogv, webm
Kenbo tahtos säilyttiä samua videuo mones formuatas. Hyvä on, gu html5:s on mahto andua varaohjavo tundemattomale formuatale, ezimerkikse kopiruija da kaččuo videosoittimel, nengomal kui vlc (http://www.videolan.org/vlc)
Tämän jälgeh, kuibo ruveta jagamah opastajat.net:an videoloi? WebM formuatas?
Videot Internetas
Valvoi: verkomuagari